Strona: Cele i zadania / Regionalna Inicjatywa Doskonałości

Głównym celem przedmiotowego projektu jest wzmocnienie potencjału naukowego Politechniki Rzeszowskiej im.
Ignacego Łukasiewicza (PRz) oraz podniesienie poziomu badań naukowych i jakości kształcenia w dziedzinie
nauk inżynieryjno-technicznych w dyscyplinach naukowych: inżynieria lądowa, geodezja i transport; inżynieria chemiczna; inżynieria materiałowa; inżynieria środowiska, górnictwo i energetyka. Do realizacji zaplanowano 6 zadań badawczych obejmujących prace naukowe zmierzające do poszerzenie współpracy międzynarodowej i zwiększenia oddziaływania prowadzonych prac w obszarze B+R na funkcjonowanie otoczenia społeczno-gospodarczego w województwie podkarpackim oraz podniesienia jakości dydaktyki prowadzonej na kierunkach studiów związanych ze wskazanymi dyscyplinami. Zaplanowane zadania szczegółowe odpowiadają na potrzeby rozwojowe województwa podkarpackiego i obejmują zakresem realizowanych prac inteligentną specjalizację – jakość życia, oraz częściowo lotnictwo i kosmonautyka – które zostały zdefiniowane w ramach Regionalnej Strategii Innowacji (RIS) województwa podkarpackiego. W wyniki realizacji zadań i rozwojowi potencjału naukowego w perspektywie kilku najbliższych lat proponowane Regionalne Centrum Doskonałości Inżynieria dla Jakości Życia i Rozwoju Technologii stanie się wiodącym ośrodkiem zapewniającym transfer nowoczesnych rozwiązań do lokalnego otoczenia społeczno-gospodarczego, prowadząc współpracę z przemysłem i innymi ośrodkami naukowymi w szczególności zagranicznymi. Osiągnięcie głównego celu projektu wspierają poniżej zdefiniowane cele szczegółowe:
1. Podniesienie jakości badań naukowych w dyscyplinach naukowych wskazanych we wniosku;
2. Zwiększenie znaczenia prowadzonych badań naukowych w międzynarodowym środowisku naukowym;
3. Zwiększenie wpływu badań naukowych na funkcjonowanie otoczenia społeczno – gospodarczego;
4. Wsparcie badań w zakresie nowoczesnych metod dydaktycznych ukierunkowanych na podniesienie jakości kształcenia na kierunkach studiów.
Wyżej wymienione cele są zgodne zarówno ze strategią rozwoju dyscyplin funkcjonującą w PRz oraz wpisują się w strategię rozwoju regionu, zakładając ciągłe doskonalenia zespołów współpracujących naukowców celem osiągnięcia mierzalnych rezultatów o kluczowym znaczeniu dla dynamicznie rozwijającego się regionu. W wyniku realizacji projektu oczekiwane jest podniesienie poziomu badań naukowych realizowanych przez zespoły badawcze, co zostanie osiągnięte m.in. dzięki wzrostowi liczby publikacji przyjętych do druku i/lub opublikowanych w czasopismach z Impact Factor oraz charakteryzujących się wysoką punktacją (co najmniej 100 punktów) z listy czasopism Ministerstwa Edukacji i Nauki w tym we współautorstwem z naukowcami z zagranicy. Ważnym elementem będzie również aktywność naukowców w prezentowaniu wyników podczas krajowych i międzynarodowych konferencji naukowych oraz poprzez organizację staży i wyjazdów studyjnych dla pracowników PRz, finansowanie udziałów pracowników w konferencjach o zasięgu międzynarodowym oraz finansowanie wizyt studyjnych pracowników naukowych z zagranicznych ośrodków naukowych. Planowane jest także zatrudnianie na stanowiskach profesorów wizytujących osób z uczelni zagranicznych. W powyższym zakresie planowana jest rozwijanie współpracy z uczelniami zagranicznymi w tym: Max Planck Institute, Magdeburg, Germany; Institute of Macromolecular Chemistry Czech Academy of Sciences, Czech Republic; Montana State University, USA; University of Charles, Praha, Czech Republic; Federal University of Ouro Preto, Brazil; Uniwersytet w Magdeburgu, Germany; Lehigh University, Bethlehem, Pensylwania, Stany Zjednoczone; University of Science & Technology of Beijing, Beijing, Chiny; Universidade do Minho, Portugal; Universidade da Beira Interior, Covilha, Portugal; University of Stavanger, Norway; University Federico II, Neapol, Italy.

Innym ważnym elementem planu jest transfer wiedzy i uzyskanych doświadczeń do obecnego w regionie przemysłu. Efekty prac będą prezentowane lokalnemu otoczeniu społeczno-gospodarczemu oraz chronione w postaci rozwiązań zgłaszanych do opatentowania w Urzędzie Patentowym RP. Ważnym elementem współpracy z otoczeniem przemysłowym będą staże przemysłowe. Istotną kwestią będzie również rozwinięcie tematyki badawczej wykorzystującej nowoczesne narzędzia informatyczne bazujące na modelowaniu i optymalizacji procesów, w
szczególności symulatorów procesowych i programów do analizy numerycznej procesów technologicznych jako nowoczesnych metod dydaktycznych ukierunkowanych na podniesienie jakości kształcenia na kierunkach studiów prowadzonych na PRz. Badania naukowe w PRz są prowadzone przez pracowników badawczych i badawczo-dydaktycznych i charakteryzują się dużą różnorodnością tematyczną. Szczególny nacisk jest kładziony na prowadzenie innowacyjnych prac B+R z praktycznymi zastosowaniami rezultatów w przemyśle. Pojemność tematyczna wskazanych dyscyplin naukowych sprawia, że proponowane nowatorskie badania można zasadniczo podzielić na tematy badawcze związane z ochroną środowiska naturalnego, zrównoważonym i ekologicznym budownictwem, inżynierią oczyszczania produktów, proekologicznymi technologiami, inżynierią szeroko rozumianych zastosowań medycznych, inżynierią innowacyjnych materiałów. W ramach projektu realizowane będzie sześć zadań badawczych obejmujących po kilka szczegółowych projektów badawczych:

ZADANIE 1. ROZWÓJ BADAŃ NAUKOWYCH W ZAKRESIE DYSCYPLINY NAUKOWEJ INŻYNIERIA LĄDOWA GEODEZJA I TRANSPORT.

Projekty badawcze:
1. Zastosowanie recyklatów w budownictwie jako kluczowe działanie w gospodarce w obiegu zamkniętym (circular economy). Realizacja projektuia obejmuje badanie przydatności szerokiej gamy odpadów generowanych w gospodarce, do powtórnego wykorzystania jako pełnowartościowy materiał budowlany do zastosowania w geoinżynierii (m.in. wzmacnianie słabego podłoża, budowa nasypów), budownictwie drogowym (m.in. konstrukcja nawierzchni) i kolejowym (m.in. podkłady, elementy tłumiące), a także do budowy i utrzymania konstrukcji budowlanych (m.in. materiały i elementy konstrukcyjne, materiały naprawcze) oraz w energetyce (m.in. słupy sieci).
Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.
2. Zastosowanie światłowodów do diagnostyki i monitorowania obiektów infrastruktury krytycznej Realizacja projektu obejmuje badanie przydatności światłowodów w diagnostyce i monitoringu infrastruktury krytycznej, tj. obiektów budowlanych, urządzeń i instalacji kluczowych dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służących zapewnieniu sprawnego funkcjonowania administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.
3. Algorytmy sztucznej inteligencji (AI) w mechanice, kształtowaniu oraz projektowaniu konstrukcji budowlanych w środowisku BIM. Projekt obejmować będzie zbadanie możliwości zastosowania współczesnych narzędzi informatycznych na różnych etapach procesu projektowania i analizy konstrukcji budowlanych ze szczególnym
uwzględnieniem środowiska BIM (ang. Building Information Modeling) oraz algorytmów sztucznej inteligencji (AI, ang. Artificial Inteligence). Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.

ZADANIE 2 ROZWÓJ BADAŃ NAUKOWYCH W ZAKRESIE DYSCYPLINY NAUKOWEJ INŻYNIERIA
CHEMICZNA.

Projekty badawcze:
1. Badania zintegrowanych procesów oczyszczalnia i przetwarzania produktów farmaceutycznych i spożywczych wysokiej jakości. Projekt wspiera rozwój technologiczny województwa podkarpackiego w obszarze nowoczesnej biogospodarki, w szczególności zintegrowanych innowacyjnych procesów oczyszczania i przetwarzania produktów
farmaceutycznych i spożywczych. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.
2. Nowe metody badawcze spektrometrii mas w obszarze lipidomiki oraz ich zastosowanie w poszukiwaniu biomarkerów raka prostaty. Celem tego projektu jest opracowanie nowych metod do laserowej spektrometrii mas do analizy szerokiego zakresu lipidów z zastosowaniem ultraczystych nanocząstek srebra-109. Powiązanie z inteligentną
specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.
3. Związki biologiczne i ich syntetyczne pochodne jako potencjalne środki lecznicze przeciw chorobom cywilizacyjnym. Proponowany projekt skupi się na opracowaniu nowych kompleksów metali z flawonoidami, niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz peptydów o właściwościach p/nowotworowych lub antybakteryjnych. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.
4. Biodegradowalne tworzywa polimerowe wytwarzane z udziałem poliuretanów. Proponowany projekt wpisuje się w założenia tzw. „zielonej chemii”. Uzyskane materiały stwarzają one nowe możliwości zastosowań, nie tylko z racji swej szerokiej dostępności na całym świecie, ale również z uwagi na stosunkowo niskie koszty oraz potencjalną
biodegradowalność. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego –jakość życia.
5. Proekologiczne materiały powłokowe o projektowanych właściwościach. Celem projektu wpisującego się w regionalną inteligentną specjalizację jakość życia jest opracowanie kompozycji powłokotwórczych, o zmniejszonym wpływie na środowisko, dzięki ograniczeniu stosowania lotnych związków organicznych. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.
6. Opracowanie materiałów polimerowych o zwiększonej odporności na płomień do zastosowań w technologiach szybkiego prototypowania. Badania są odpowiedzią na obecnie obserwowany dynamiczny rozwój zastosowania materiałów polimerowych w technologiach szybkiego prototypowania, a w szczególności w metodzie wytłaczania materiału, gdzie w formie filamentu wprowadzane są do drukarek 3D. Powiązanie z inteligentną specjalizacją
województwa podkarpackiego – jakość życia.
7. Synteza, charakterystyka i określenie praktycznych zastosowań nowych organicznych, nieorganicznych i kompozytowych materiałów inteligentnych i proekologicznych specjalnego przeznaczenia. Zasadniczym celem jest opracowanie metod preparatyki i charakteryzacja nowych materiałów organicznych, nieorganicznych i kompozytowych do zastosowań specjalnych, jako wysoce selektywne sorbenty i filtry oraz w katalizie, w tym
katalizatorów homo i heterogenicznych dla reakcji z CO2 oraz reakcji multikomponentowych, a także w syntezie polimerów proekologicznych oraz biodegradowalnych kompozytów np. dla medycyny i opakowalnictwa. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.
8. Badania nad technologią utleniania wybranych terpenów tlenem z zastosowaniem kompleksów o budowie wzorowanej na biokatalizatorach. Projekt dotyczy utleniania wybranych terpenów głównie limonenu, który jest produktem ubocznym procesów przetwórstwa owoców cytrusowych. Utlenianie tego „odpadu” prowadzi do bardziej
wartościowych związków i jest istotnym wyzwaniem przemysłowym. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.

ZADANIE 3. ROZWÓJ BADAŃ NAUKOWYCH W ZAKRESIE DYSCYPLINY NAUKOWEJ INŻYNIERIA
MATERIAŁOWA.

Projekty badawcze:
1. Zwiększenie trwałości i niezawodności elementów silników lotniczych ze stopów tytanu i nadstopów niklu w warunkach zmęczenia i pełzania. Celem zadania jest pozyskanie wiedzy umożliwiającej rozwój technologii materiałowych dla lotnictwa. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – lotnictwo i kosmonautyka.
2. Rozwój technologii przyrostowych w aspekcie wytrzymałości zmęczeniowej wyrobów z materiałów polimerowych. Celem zadania jest scharakteryzowanie trwałości eksploatacyjnej polimerowych wyrobów wytwarzanych przyrostowo. Powiązanie z inteligentnymi specjalizacjami województwa podkarpackiego – lotnictwo i kosmonautyka,
motoryzacja oraz jakość życia.
3. Rozwój technologii wyciskania KOBO w aspekcie konstrukcji, wytwarzania i eksploatacji matryc z perspektywą wykorzystania w różnych sektorach przemysłu. Celem zadania jest optymalizacja warunków niekonwencjonalnej metody kształtowania plastycznego materiałów metalicznych umożliwiająca jej wdrożenie do przemysłu. Powiązanie z inteligentnymi specjalizacjami województwa podkarpackiego – lotnictwo i kosmonautyka oraz motoryzacja.

ZADANIE 4. ROZWÓJ BADAŃ NAUKOWYCH W ZAKRESIE DYSCYPLINY NAUKOWEJ INŻYNIERIA
ŚRODOWISKA, GÓRNICTWO I ENERGETYKA.

Projekty badawcze:
1. Badania efektywności energetycznej innowacyjnych wymienników ciepła dla budownictwa nisko i zeroenergetycznych. Przewidywane do realizacji prace badawcze w zakresie efektywności energetycznej innowacyjnych wymienników ciepła wynikają z potrzeby rozwoju czystych technologii opartych na wykorzystaniu alternatywnych źródeł energii w tym energii odpadowej. Są one odpowiedzią na rosnące ceny surowców energetycznych, a także zmiany klimatyczne spowodowane emisją gazów cieplarnianych. Powiązanie z inteligentną
specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.
2. Nowe metody i technologie w zakresie monitoringu i ochrony środowiska wodnego. Celem projektu jest analiza źródeł, kierunków i mechanizmu transportu oraz rozwój metod dezaktywacji występujących w wodach naturalnych i ściekach zanieczyszczeń organicznych i biogennych w tym mikrozanieczyszzceń. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.
3. Badania biofilmu na różnych materiałach instalacyjnych w aspekcie stabilności i bezpieczeństwa zdrowotnego wody. Celem zadania jest: identyfikacja mikroorganizmów biofilmu wewnętrznych instalacji wodociągowych ze szczególnym uwzględnieniem obecności mikroorganizmów chorobotwórczych, badanie mikrobiologicznej jakości wody wykorzystywanej przez konsumenta (ogólna liczba bakterii, stężenie ATP oraz liczba bakterii chorobotwórczych oznaczonych w biofilmie wewnętrznych instalacji wodociągowych) oraz ocena wpływu obrostów wewnętrznych instalacji na jakość wody, badanie mikrobiologicznej stabilności wody wykorzystywanej przez konsumenta i ocena wpływu biologicznych obrostów wewnętrznych instalacji wodociągowych na tę stabilność oraz ocena zagrożenia zdrowotnego na podstawie obecności zidentyfikowanych bakterii chorobotwórczych. Powiązanie z inteligentną specjalizacją województwa podkarpackiego – jakość życia.

ZADANIE 5. ROZWÓJ I PODNIESIENIE JAKOŚCI KSZTAŁCENIA W RAMACH WNIOSKOWANYCH
DYSCYPLIN NAUKOWYCH.

Projekty badawcze:
1. Wprowadzenie nowoczesnych metod kształcenia. Celem projektu jest wprowadzenie do wybranych przedmiotów w ramach istniejących programów aktywizujących metod kształcenia takich jak Problem Based Learning oraz Gamifikacja. Przedmioty modyfikowane zostaną wyłonione na podstawie analizy oceniającej możliwość uzyskania jak najlepszych efektów poprzez wprowadzenie aktywizujących metod kształcenia.
2. Pracownia zastosowań AI, VR oraz AR w procesie kształcenia. Celem zadania jest zaprojektowanie i zbudowanie pracowni umożliwiającej prace nad wprowadzaniem sztucznej inteligencji oraz rzeczywistości wirtualnej i rozszerzonej do kształcenia w ramach wybranych przedmiotów

ZADANIE 6. DZIAŁANIA SŁUŻĄCE UTRWALENIU REZULTATÓW PLANU PLANOWANE DO
REALIZACJI W ROKU 2027

Działania służące utrwaleniu wdrożonych w latach 2024-2026 praktyk skutkujących wzrostem jakości naukowej i jakości kształcenia.